توسط : آیا هنگام خرید و فروش طلا، اصطلاح مثقال طلا به گوش‌تان خورده است؟ این واحد اندازه‌گیری قدیمی، اگرچه کمتر از گذشته مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما همچنان در برخی معاملات طلا کاربرد دارد. مثقال، واحد وزنی است که برای سنجش وزن طلا به کار می‌رود و در تعیین قیمت آن نقش مهمی دارد. در این مقاله قصد داریم به طور مفصل به مفهوم مثقال، نحوه تبدیل آن به واحدهای اندازه‌گیری مدرن‌تر مانند گرم، و همچنین روش محاسبه قیمت طلا براساس مثقال بپردازیم. اگر به دنیای طلا و جواهر علاقه‌مند هستید، این مطلب از زرافزا، پلتفرم معامله آنلاین طلا برای شما مفید خواهد بود.
مثقال طلا چیست؟
مثقال، واحد وزنی سنتی است که از گذشته تاکنون برای سنجش وزن مواد مختلف به کار می‌رفته است. امروزه نیز در بازار طلا و جواهر از مثقال برای تعیین وزن طلا استفاده می‌شود. با این حال، توجه به این نکته مهم است که وزن یک مثقال طلا بسته به عیار آن متفاوت است. به طور دقیق‌تر، یک مثقال برابر با ۴.۶۰۸ گرم طلای ۱۷ عیار و ۴.۳۳۱۸۰۲ گرم طلای ۱۸ عیار است. این تفاوت به دلیل اختلاف در خلوص طلا و وجود ناخالصی‌های دیگر در آلیاژ طلا است. بنابراین، هنگام تبدیل وزن طلا از مثقال به گرم، باید عیار طلا را نیز در نظر گرفت.
تاریخچه مثقال
مثقال، یک واحد وزنی قدیمی است که ریشه در زبان عربی دارد و از گذشته‌های دور برای سنجش وزن مواد مختلف مانند ادویه، دارو و حتی طلا استفاده می‌شد. این واحد اندازه‌گیری که در ابتدا برابر با ۴.۵۵ گرم بود، در طول تاریخ تغییراتی را تجربه کرده است. با اصلاح سیستم ضرب سکه طلا در زمان خلافت عبدالملک مروان، وزن مثقال نیز افزایش یافت و به حدود ۴.۲۵ گرم رسید. به مرور زمان، مثقال به عنوان یک واحد استاندارد برای سنجش طلا در بسیاری از مناطق، از جمله کشورهای اسلامی، مورد استفاده قرار گرفت.
انواع مثقال طلا
مثقال طلا به عنوان واحد اندازه‌گیری وزن طلا، بر اساس عیار طلا به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شود که در ادامه با آنها آشنا می‌شوید:
مثقال صیرفی
مثقال صیرفی، واژه‌ای است که ریشه در حرفه صرافی دارد و به عنوان واحد اندازه‌گیری استاندارد طلا در بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد. هر مثقال صیرفی برابر با 4.608 گرم است و به عبارت دقیق‌تر، یک مثقال صیرفی معادل چهار سوم مثقال شرعی (یا 24 نخود) محسوب می‌شود. به همین دلیل، در معاملات طلا و سکه، طلا فروشان از این واحد وزنی برای تعیین قیمت و وزن طلا استفاده می‌کنند.
مثقال شرعی
در فقه اسلامی، مثقال شرعی به عنوان یک واحد اندازه‌گیری وزنی با مقدار مشخصی تعریف شده است که برابر با ۱۸ نخود یا ۳.۴۵۶ گرم است. با این حال، در بازار طلا، به جای مثقال شرعی از مثقال صیرفی یا همان مثقال طلا استفاده می‌شود که مقداری بیشتر از مثقال شرعی است. به عبارت دیگر، هر مثقال شرعی معادل سه چهارم یک مثقال طلا است. بنابراین، هنگام محاسبات مربوط به طلا و جواهر، باید به این تفاوت بین مثقال شرعی و مثقال طلا توجه داشت و از واحد اندازه‌گیری مناسب استفاده کرد.
مثقال معمولی
در حالی که واحد مثقال معمولا به عنوان 4.6875 گرم در نظر گرفته می‌شود، در برخی موارد به منظور تسهیل محاسبات و برای کالاهای کم ارزش، از اعداد گرد شده‌ای مانند 4.5 یا 5 گرم نیز استفاده می‌شود. این اعداد گرد شده، اگرچه دقیق نیستند اما برای محاسبات سریع و تقریبی در برخی موارد کاربرد دارند. با این حال، برای محاسبات دقیق و در خصوص کالاهای با ارزش بالا، استفاده از مقدار استاندارد 4.6875 گرم توصیه می‌شود.
تبدیل مثقال به گرم
با توجه به اینکه واحد رایج برای سنجش وزن طلا گرم است، تبدیل مثقال به گرم اهمیت زیادی دارد. هر مثقال طلا تقریباً برابر با ۴.۶۰۸ گرم است، اما این مقدار برای طلای ۱۷ عیار صادق است. از آنجایی که بیشتر طلاهای مورد استفاده در کشورمان ۱۸ عیار هستند، برای محاسبه دقیق قیمت طلای آب شده گرمی، علاوه بر تبدیل مثقال به گرم، باید تبدیل عیار را نیز انجام دهیم.
فرمول تبدیل مثقال به گرم
برای درک بهتر نحوه محاسبه قیمت طلا، باید بدانیم که مثقالی که طلافروشان استفاده می‌کنند، مثقال صیرفی با عیار ۱۷ است. اما قیمت طلا معمولاً بر اساس گرم و با عیار ۱۸ اعلام می‌شود.
برای تبدیل قیمت مثقال طلا به قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار، نیازی به محاسبات پیچیده نیست. کافیست قیمت یک مثقال طلا را بر عدد ۴.۳۳ تقسیم کنید. این عدد (۴.۳۳) حاصل تقسیم وزن یک مثقال طلا بر وزن معادل آن در طلای ۱۸ عیار است. یعنی، اگر قیمت یک مثقال طلا را داشته باشیم، با تقسیم آن بر ۴.۳۳، به قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار می‌رسیم.
نکته مهم: طلافروشان معمولاً برای سادگی کار، عدد دقیق ۴.۳۳۱۵۲ را گرد کرده و از عدد ۴.۳۳ استفاده می‌کنند.
اونس با مثقال چه تفاوتی دارد؟
اونس به عنوان واحد جهانی برای سنجش طلا، نقره و دیگر فلزات گران‌بها در بازارهای بین‌المللی پذیرفته شده است. این واحد اندازه‌گیری، امکان تجارت آسان و شفاف طلا را در سطح جهانی فراهم می‌کند. در مقابل، مثقال بیشتر به عنوان یک واحد سنتی و محلی در برخی کشورها، از جمله ایران، برای سنجش وزن طلا استفاده می‌شود و کاربرد آن در بازارهای جهانی محدودتر است.
جمع‌بندی و سوالات متداول
مثقال، یک واحد وزنی قدیمی است که به طور سنتی برای سنجش وزن طلا، به ویژه در برخی کشورهای خاورمیانه از جمله ایران، مورد استفاده قرار می‌گیرد و مانند اجرت طلا یک واحد مهم برای سنجش قیمت طلاست. با این حال، اهمیت این واحد در سال‌های اخیر با گسترش تجارت جهانی طلا و رواج استفاده از واحد استاندارد جهانی یعنی اونس، کاهش یافته است.
وزن دقیق یک مثقال طلا بسته به عیار آن متفاوت است. به طور کلی، یک مثقال برابر با حدود ۴.۶۰۸ گرم طلای ۱۷ عیار است. برای تبدیل دقیق‌تر وزن طلا از مثقال به گرم، باید عیار طلا را در نظر گرفت و از فرمول‌های تبدیل مناسب استفاده کرد. اگرچه مثقال همچنان در بازارهای محلی و برخی معاملات خاص کاربرد دارد، اما برای معاملات بین‌المللی و محاسبات دقیق، استفاده از واحد استاندارد اونس توصیه می‌شود.
یک مثقال طلا چند گرم است؟
وزن دقیق یک مثقال طلا به عیار آن بستگی دارد. یک مثقال طلای ۱۷ عیار دقیقاً ۴.۶۰۸ گرم و یک مثقال طلای ۱۸ عیار دقیقاً ۴.۳۳۱۸۰۲ گرم است
فرمول تبدیل یک مثقال طلا به گرم چیست؟
( طلای ۱۷عیار *۱ مثقال طلای ۱۷ عیار به گرم ) / ( طلای ۱۸عیار * قیمت ۱ مثقال طلای ۱۷ عیار )
